Hiện nay trên nhiều mặt báo có thông tin ghép tế bào gốc chữa
bệnh tự kỷ. Bác sĩ nghĩ sao về vấn đề này?
Chân thành cám ơn!
Answer: Câu hỏi quan trọng cần giải đáp là tại sao tế bào gốc lại bị tổn thương từ ban đầu? Nếu không khắc phục từ nguồn gốc thì sau khi ghép vào sẽ tiếp tục bị tổn thương. Chúng tôi giúp các bệnh nhân tự phục hồi bằng cách thay đổi môi trường bên trong các tế bào, chúng tôi không gọi đây là stem cells nhưng chúng tôi giúp chữa trị tận gốc. Ghép tế bào gốc hay còn gọi là stem
cells ngày nay được quảng cáo khá nhiều.
Nói về thuốc bổ thì người ta dùng tế bào gốc stem cells của thú vật trộn
chung với những loại vitamin và người uống cũng nói là có kết quả tốt. Khi người tiêu thụ bỏ tiền mua những sản phẩm
thuốc bổ tế bào gốc stem cells thì đồng thời họ cũng thay đổi cách ăn uống và
sinh hoạt theo chiều hướng lành mạnh, vậy kết quả tốt sảy ra do thay đổi ăn uống
và cách sinh hoạt hay là vì uống tế bào gốc có vitamin? Tôi không biết câu trả lời nhưng tôi biết chỉ
cần thay đổi cách ăn uống và sinh hoạt lành mạnh là đã giúp cơ thể khõe mạnh hơn
rồi. Bây giờ đến tế bào gốc stem cells và
tự kỷ. Lý do người ta rầm rộ nói về vấn đề
này là vì bên ngoài não bộ có những tế bào giống như bên trong của não bộ; và lý
luận cho rằng nếu đem những tế bào bên ngoài vào được bên trong não bộ sẽ giúp
các tế bào bị yếu hoặc hư của bệnh tự kỷ phục hồi. Lý luận nghe rất hay nhưng nếu chúng ta tìm
hiểu thêm về khoa học tự nhiên thì kết quả việc cấy tế bào gốc stemcells thật
ra không như những lời đồn đại. Sau khi
thụ thai, những tế bào sẽ trải qua sự phát triển rất lẹ để tạo ra hình thể. Ban đầu chỉ có một tế bào rồi nảy ra nhiều tế
bào, nhưng những tế bào lại có tên khác nhau chẳng hạn như tế bào gan, tế bào
thận, tế bào não, và vân vân. Sau đó hệ
thống thần kinh được hình thành và được bảo vệ bằng những cấu trúc của xương sọ,
xương sống, và những lớp bao bọc chống không cho những thứ khác từ bên ngoài xâm
nhập vào. Một điều chúng ta nên nhớ là
những tế bào trong cơ thể chúng ta đều được xuất phát từ cùng một tế bào. Hệ thống thần kinh thì không muốn những thứ bên
ngoài xâm nhập vào nên đã tạo ra một lớp rào kiên cố gọi là blood brain barrier
(BBB). Nếu đem những thứ bên ngoài cấy vào
não bộ rất có thể sẽ bị não bộ và hệ thống đề kháng đẩy ra (rejection). Để tránh vấn đề bị đẩy ra do khả năng đề kháng
tự nhiên, người ta dùng những loại thuốc làm suy nhược khả năng đề kháng. Theo tôi thì chỉ vấn đề này không đả là điều
không tốt. Câu hỏi kế tiếp là tại sao các
tế bào não của các em tự kỷ bị yếu, hoặc hư, hoặc vân vân? Khi đem các tế bào gốc từ bên ngoài vào có trả
lời được tại sao các tế bào não bị yếu hoặc hư hay không? Tôi không biết câu trả lời nhưng tôi biết sẽ
có nhiều rủi ro do sự đẩy ra (rejection) của hệ thống đề kháng và tiếp theo là
bị làm suy sụp khả năng đề kháng. Một cách
nhìn khác liên quan đến kinh tế trong việc cấy tế bào gốc stem cells cho các em
tự kỷ. Ở bên Mỹ ngân sách chi phí chánh
phủ cho mổi em tự kỷ là nhiều hơn 3 triệu đô la. Vì lẽ đó nhiều nguyên cứu y tế đua nhau tìm
những phương cách hoặc thuốc cho tự kỷ, vấn đề đây là cho tới nay cũng chưa ai
tìm ra được loại thuốc nào. Người ta biết
tự kỷ giúp chữa được nhưng những phương cách đó mệt mỏi quá và không bán được
như là bán thuốc. Nếu không bán được thì
đâu có ai có hứng thú bỏ tiền vào nguyên cứu đúng không? Một phần khác thì các trường học cũng đâu muốn
các em tự kỷ hết bệnh. Nếu quý vị là chủ
của các trường tự kỷ và biết là có nguồn tài trợ hơn 3 triệu đô la cho mổi em
thì quý vị có muốn tôi đến giúp chữa cho các em tự kỷ không? Nếu phương pháp cấy tế bào gốc có hiệu quả thì
họ đả làm rùm beng lên để tranh dành số tiền từ ngân sách dành cho tự kỷ. Một cách nhìn khác khi so sánh từ căn bệnh có
nhiều giống nhau với tự kỷ đó là bệnh Parkinson. Parkinson là bệnh run tay chân và người bị khó
hoặc không tự chủ được những di chuyển của tay chân. Bệnh Parkinson có quá trình nguyên cứu rất lâu
và đả có rất nhiều tài liệu nói về căn bệnh này. Một điểm tôi thấy bệnh Parkinson và tự kỷ có
sự giống nhau đó là bị suy nhược hệ thống có tên gọi là Basal Ganglia. Rất nhiều tài liệu nguyên cứu nói về Basal
Ganglia và cũng cho biết là ăn uống và cách sống (life style) là những điều gây
ảnh hưởng nhiều nhất đến hệ thống basal ganglia. Khi hệ thống basal ganglia này có vấn đề thì
người bị sẽ khó kiềm chế được hành động hoặc ý nghĩ của mình. Có 2 cách giúp basal ganglia đó là trực tiếp
(direct pathway) và gián tiếp (indirect pathway). Những người có đầu óc trong trường hợp
Parkinson thì dùng phương pháp gián tiếp (indirect), còn các em tự kỷ thì chưa
có đủ đầu óc thì dùng phương pháp trực tiếp (direct) qua cách chữa trị từ tiểu
não (cerebellum). Có thể tôi nói đến đây
thì quý vị thấy hơi rắc rối. Đúng vậy, tự
kỷ là căn bệnh kinh niên nên rất rắc rối.
Ý nghĩ tôi về việc ghép tế bào gốc cho các em tự kỷ ra sao? Tôi nghĩ là không có con đường tắt trong việc
giúp các em tự kỷ. Muốn giúp chữa trị các
em tự kỷ là phải làm việc 10 lần nhiều hơn những gì mà quý vị nghĩ là cần làm
cho các em. Cám ơn chị đã liên lạc.
